Siyanürle Altın Çıkarma

Siyanürleme yöntemi ile Altın madeni üretilirken diğer madenlerden faklı olarak işlem gören cevher miktarından daha çok atık oluşur. Siyanürle altın üretme tekniği dünyada ilk olarak 1867 yılında Amerika’da kullanılmış bir tekniktir. O dönemlerde pahalı bir yöntem olduğunda dolayı uzun süre kullanılamamıştır. Ancak 1950’lerde tekrar bu yöntem kullanılmış ve kullanımı devam etmiştir. Bugün dünyada üretilen altının büyük çoğunluğu siyanürleme tekniği ile üretilmektedir. Siyanürleme yönteminde kayaç veya cevher içinde bulunan altın siyanür kompleksi olarak çözeltiye alınır ve kayaçtan ayrılır.

Siyanür hidrosiyanik asit ve bu asitten türeyen metal tuzlarıdır. Siyanür ve türleri zehirdir. Siyanür ve türleri çeşitli sanayi kollarında kullanılmaktadır. Kimyasal olarak üretilebildiği gibi bitkiler ve hayvanlar tarafından da üretilebilmektedir. Altı ve gümül üretiminde 19.yy’dan beri kullanılan siyanür çevreye zarar vermektedir. Üretim sonucunda ortaya çıkan yoğun atık nedeniyle çevreye ve insan sağlığına zararları tespit edilmiştir. Siyanür yüksek konsantrasyona sahip olduğundan toprağa ve suya geçer ve yok olmaz. Ayrıca havadan, topraktan ve sudan meyve ve sebzelere gerçek insan vücuduna da alınır. Çeşitli hastalıklara hatta ölümlere yol açabilir.

 Altın madenciliğinde siyanür kullanımı diğer alanlarda kullanımında daha tehlikeli olabilmektedir. Altın üretimi yapılan işletmeye taşınan siyanürün dökülmesi ve devrilmesi sonucunda pek çok olumsuz olay yaşanır. Siyanürün işleme sırasında borulardan veya çeşitli sızıntılarla sulara karışmasıyla oluşan tehlikeli durumlarda bulunmaktadır. Altın madenlerinde kullanılan siyanürün nehir sularına karışmasıyla nehirdeki canlılar ölmekte, tarlalardaki sulama sularına karışmasıyla da meyve ve sebzelere siyanür karışmakta ve insan sağlığını tehdit etmektedir. Ayrıca altın madeni çıkarılma sırasında kullanılan siyanür havaya karışmaktadır.

 Siyanür insan sağlığında ciddi tehdit oluşturmaktadır. Solunması ve vücuda herhangi bir çekile alınması sonucunda zehirlenmeye yol açar. Beyini akciğerler ve kalp üzerinde hızlı bir zehirleme etkisi vardır. İnsanlar üzerinde ölümcül etkileri olan siyanür kullanımı tehlikeli boyutlardadır.

 Siyanürle üretim yapan işletmeler siyanür için arıtma tesisleri kurarlar. Bu tesislerde kükürt dioksit ile siyanürü zararlı etkilerinden arıtmaya çalışırlar. Siyanüre hava, su ve kükürt dioksit verilir ve siyanata çevrilir. Ancak bu yöntem pek çok bilim adamına göre siyanürün zararlı etkilerinden arıtmak değil sadece farklı zehirli bileşenlere ayrıştırmaktır.

 Günümüzde zararları bilinmesine rağmen siyanür kullanılarak altın aranmakta ve üretimi yapılmaktadır. Dünyadaki altının %82’si siyanürle aranmakta ve üretilmektedir. Bu yöntemin zararları bilinmekte ve çeşitli önlemler alınmaktadır. Ancak bu önlemlerin yeterli olmadığı da yaşanan pek çok olay ile görülmüş ve bilinmektedir.